شرايط اخذ گواهينامه آيزو
شرایط اخذ گواهی آیزو درابتدا ملزم شناخت ایزو هست. ايزو يك سازمان جهاني است كه اعضاي آن متشكل ازنماينده هاي كشور هاي مختلف مي باشد. اما يك چنين تشكلي به چه منظور ايجاد شده واهداف اين سازمان چيست.كارشناسان اين سازمان شاخص هايي راتعيين ميكنند كه هركدام درصنعت خاصي بكار رفته ودرراستاي بهبود وضيت محصولات، خدمات نقش مهمي دارند. هركشور مي تواتد يك نماينده درسازمان داشته باشدكه ACRIDATE BODY ( AB ) ناميده مي شوند. اين AB ها توسط انجمن IAF كه عضو فعال سازمان ميباشد، معرفي مي گردد. وظيفه AB ها تعيين سطح اعتبار صادر كننده هاي گواهينامه ايزو ميباشدكه به آنها CERTIFI BODY يا CB مي گويند. CB هاييكه زير نظر انجمن IAF فعالت ميكنند، اعتبار بيشتري نسبت به ساير مراجع دارند اما به همين نسبت سختگيري ودقت بيشتري درارائه مدارك آيزو اعمال ميكنند بنابراين اسناد صادره توسط آنها درهمه كشور ها معتبر ميباشد. ازطرفي مراجع ديگركه زير نظر انجمن IAF نمي باشند، به برقراري صحيح ودرست استانداردها، توجه چنداني نشان نداده ودرشرايطي آسان تر نشان ايزو راارائه ميدهندكه البته تنها درايران وبرخي كشور هاي همسايه مورد قبول واقع ميشود. متقاضيانيكه براي تبليغات قصد دريافت ايزو رادارند، بدليل مقرون به صرفه بودن اين نوع مدارك، به اين مراكز روي ميآورند. همچنين شركتهاي نوپا وتازه تاسيس كه علاقه زيادي به اجراي كامل استاندارد ها ندارند، ازاين مراكز استفاده مينمايند.
ایزوها شامل دو بخش میباشند. بخشی ازآنها عموميت بیشتری داشته وتقریبا در تمام زمینه های شغلی مورد استفاده قرار میگیرند. از جمله این استانداردها میتوان به ISO 9001 سیستم مدیریت کیفیت اشاره کرد که بسيار شناخته شده است والزامات آن جهت بهبود كيفيت كالا وخدمات تعيين گشته است. ISO 14001 نیزاز این دسته میباشند که از عمومیت بالايي برخوردار بوده و میتوان گفت تقریبا در تمامی زمینه هاي شغلي کاربرد دارد. مستندات اين سيستم مديريت، جهت حفظ محيط زيست ومنابع طبيعي وضع شده است.ISO 45001 ياسیستم مدیریت ایمنی و بهداشت نيز استاندارد پر كاربرد محسوب میشود وپیاده سازی آن باعث بالارفتن سطح ایمنی محيط شغلی شده درنتيجه موجب كاهش حوادث خواهد شد. برخي شرکتها برای سرعت بخشيدن بكار خوداز گواهی HSE استفاده میکنند. HSE ترکیب ایزو 14001 (سیستم مدیریت زیست محیطی) وایزو 45001 (سیستم مدیریت ایمنی وبهداشت) میباشد که سیستم مدیریت ایمنی وبهداشت ومحیط زیست راتشکیل میدهد. بخش ديگر سيستم هاي مديريت تخصصي بوده و درفعاليت هاي ويژه اي قابل بهره وري ميباشند وتنهادر زمينه هاي مختص به خود كار برد دارند. بعنوان مثال گواهينامه ايزو 22000 سيستم مديريت ايمني صنايع غذايي درفعاليت هايي كه درزمينه مواد غذايي هستند بهره برداري ميشود ونمي توان از آنها درصنعت ديگري بهره برد. براي دريافت برخي ISO هاي تخصصي، مي بايست ابتدا گواهي ديگري رااخذ كرد.
ISO، متناسب با شرايط مجموعه وانتخاب صادر كننده آن، قدم اول كسب آرم آيزو است. مرحله بعد تهيه طرحهاي اجراي استانداردها، بر اساس ساختار سازمان ميباشد ومتقاضي بايد كليه فرايند هاي موسسه رابررسي كرده تابتوانند برنامه ريزي كاملي درخصوص انجام الزامات تدوين نميايند. پس ازآن نوبت به پياده سازي واجراي طرحهاي تدوين شده ميرسد وبالاخره بعد از بازنگريهاي متعدد مرجع صادر كننده رابراي انجام مميزي مطلع ميسازند. مميزي توسط كارشناس مرجع صورت ميگيردكه به آن افسر مميزي گويند ودر نهايت درصورتيكه اشكال عمده اي عملكرد آنها مشاهده نگردد گواهينامه براي متقاضي صادر ميشود. اما چنانچه عدم تطابق در پياده سازي ديده شود، مميزي به زمان ديگري موكول خواهد شد. روش ديگر ازطريق مراكز مشاوره امكان پذير است. مراكز مشاوره بااستفاده ازتجربياتشان مستندات گواهينامه ايزو رابصورت آماده محيا كرده وبه درخواست متقاضي سي دي حاوي اين استاندارد ها را دراختيار آنها قرار داده تا اقدام به اجراي آن نمايند. پس ازانجام اين مراحل، مميزي صورت گرفته ودرآخر نشان آيزو برايشان صادر ميگردد. البته ميتوان تمامي مراحل را، طي قرار دادي به مركز مشاوره سپرد تادركوتاه ترين زمان ممكن بر اساس خواسته هاي متقاضي، مدرك مورد نظر راكسب كنند.
براي اطمينان ازاصالت اسناد دريافت شده، ميبايست كد مندرج درگواهي رادر سايت اصلي يا IAF بررسي كرده تا ازثبت آن درسايت مطمئن شد. توجه به جنس وكيفيت كاغذ اسناد نيز، ازجمله روش هاي اطمينان ازاصالت آن است. دقت به امضاء وهولوگرام درج شده درگواهي، ميتواند موثر باشد، اما برخي كلاهبرداران، مهارت زيادي درانجام اين كار دارند. بهمين دليل نبايد به آن بسنده كرد. بجز مواردي كه گفته شد، مراكز مشاوره ميتوانند متقاضيان رادراين زمينه مساعدت نمايند. بسياري ازاين مراكز بصورت رايگان گواهينامه ISO رااستعلام كرده وبه متقاضيان اطلاع ميدهند